woe 28-05-2014 best case scenario's?

1. marique 29 mei 2014 14:01

   auteur info

   • marique

     Lid sinds: 16 okt 2002

     Laatste bezoek: 28 mrt 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 7516

     Gegeven: 355

   •    Aantal posts: 20.908

   quote:

   Beperktedijkbewaking schreef op 29 mei 2014 01:12:

   [...]
   
   Bij een hightech bedrijf als TT veroudert de knowhow en m.n. de software gauw, je moet denken aan life cycles van 4-6 jaar. En nieuwe producten of technieken vragen om voorinvesteringen (voor voorbeelden, zie het antwoord van Justin hierboven).
   DUS gaat veel geld naar R&D (in 2013: 165 mln plus 63 mln 'capitalized', bij een gross result van 521 mln).
   Daarnaast schrijft TT al jaren lang zo'n 80 mln pj af op oude TeleAtlas-zooi als ik het even zo oneerbiedig mag zeggen. Verder is er in 2013 een extra 19 mln tijdelijk 'verdwenen' in de deferred revenues. Je mag bij wijze van spreken blij zijn dat er nog een positieve EBIT overbleef.
   
   

   Bdb,
   
   In FD vorige week zaterdag een column van Annet Aris (hoogleraar Insaid) over bedrijfsstrategieën.
   Grof gezegd 3 soorten omgeving waarin een bedrijf opereert:
   - stabiel;
   - dynamisch;
   - onrustig/onvoorspelbaar.
   
   Volgens mij opereert TT in zo'n onrustige/onvoorspelbare omgeving. Onvoorspelbaar in die zin dat een globale richting waarin de markt zich gaat ontwikkelen wel is in te schatten (= visie), maar onvoorziene ontwikkelingen een vastomlijnde strategie bemoeilijken.
   
   Ter verduidelijking hieronder jouw 'bedreigingen' uit je openingspost (met weglating van de minder relevante):
   
   Externe omgevingsfactoren (daar heb je geen invloed op):
   1. De concurrentie (Nokia, met hun voorsprong in Automotive?) zit niet stil.
   2. Er kan 'ineens' concurrentie uit onverwachte hoek verschijnen (vgl. de smartphone met 'gratis' navigatie in najaar 2009).
   3. Beperkte pricing power tegenover 'gratis' aanbiedingen (sorry hoor, maar we wachten nog steeds op keiharde inkomsten uit de 'Apple-deal').
   8. Als TT zo essentieel is voor Apple, waarom laat die steenrijke club dan niks horen?
   9. Van de goed draaiende consumenten-concurrent Garmin zijn ze ook nog niet af.
   
   Interne bedrijfsfactoren (heb je zelf in de hand):
   4. Een kostbare software bug.
   5. Trage invoering van nieuwe producten. De nieuwe GO's lagen pas recent in de USA echt op de planken. Waarom die Go Mobile app zo voorzichtig en omfloerst starten Italië?
   14. Hoeveel cash ze ook genereren, weinig overname-mogelijkheden door TT zelf, behalve hier een daar een kleine BusSol/TTT-concurrent. Waarvan de integratie lastig is en de winstgevendheid pas later komt. Dit gegeven betekent een nogal geïsoleerde business-omgeving, en oogt weinig dynamisch.
   
   In een onrustige/onvoorspelbare omgeving moet een bedrijf meerdere potjes op het vuur houden om flexibel te kunnen inspelen op onverwachte ontwikkelingen. Dat betekent hoge investeringen die beslist niet allemaal even effectief zullen zijn. Vandaar ook de hoge afschrijvingen bij TT.
   
   Ik denk, mede n.a.v. het interview van HG, dat TT gelet op de onrustige/onvoorspelbare omgeving best wel goed bezig is. Maar tegelijkertijd staat voor mij ook vast dat TT met alle inspanningen tot nu nog niet verder is gekomen dan overleven. De goudader is nog niet aangeboord en misschien vindt TT die ook niet.
   
   E.e.a. is best wel frustrerend voor de aandeelhouders. Die hebben, gemiddeld genomen, € 5,32 p.a. in de kas van TT gestort. Daarvan is na al die jaren nog € 3,84 over. Met het huidige tempo van winst maken duurt het nog eens 7 jaren voordat de aandeelhouders qua eigen vermogen quitte staan. Nou weet ik ook wel dat eigen vermogen en koers niet hetzelfde is, maar een ratio van koers/ev die hoger is dan 3 is eerder uitzondering dan regel.
   
   Rest de vraag: hoe hoog is de onzichtbare waarde in de assets van TT?
   Als TT op de goudader stuit, héél hoog.
   Zo niet ...
   
   
2. marique 29 mei 2014 14:08

   auteur info

   • marique

     Lid sinds: 16 okt 2002

     Laatste bezoek: 28 mrt 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 7516

     Gegeven: 355

   •    Aantal posts: 20.908

   quote:

   Beperktedijkbewaking schreef op 29 mei 2014 13:25:

   De balanspost deferred revenues is op zich idd niet zo spannend. Wel de verandering daarin!! Want in die verandering (stijging) zit een nog niet ingeboekte omzetstijging. Met hoge marge, want de costs of sales zijn al geboekt.
   En de afschrijvingen ook.
   
   

   Ja, dat is me duidelijk. Maar laten we wel wezen. Gelet op de totale omzet is deze 'pijplijn' omzet beperkt. En volgend jaar heb je weer hetzelfde fenomeen. Weer iets hogere (nog niet gerealiseerde) omzet met ook weer iets hogere bijhorende kosten die al wel in de resultatenrekening zijn meegenomen.
   
   
3. [verwijderd] 29 mei 2014 14:34

   auteur info

   • [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   quote:

   marique schreef op 29 mei 2014 14:01:

   [...]
   Bdb,
   
   In FD vorige week zaterdag een column van Annet Aris (hoogleraar Insaid) over bedrijfsstrategieën.
   Grof gezegd 3 soorten omgeving waarin een bedrijf opereert:
   - stabiel;
   - dynamisch;
   - onrustig/onvoorspelbaar.
   
   Volgens mij opereert TT in zo'n onrustige/onvoorspelbare omgeving. Onvoorspelbaar in die zin dat een globale richting waarin de markt zich gaat ontwikkelen wel is in te schatten (= visie), maar onvoorziene ontwikkelingen een vastomlijnde strategie bemoeilijken.
   
   Ter verduidelijking hieronder jouw 'bedreigingen' uit je openingspost (met weglating van de minder relevante):
   
   Externe omgevingsfactoren (daar heb je geen invloed op):
   1. De concurrentie (Nokia, met hun voorsprong in Automotive?) zit niet stil.
   2. Er kan 'ineens' concurrentie uit onverwachte hoek verschijnen (vgl. de smartphone met 'gratis' navigatie in najaar 2009).
   3. Beperkte pricing power tegenover 'gratis' aanbiedingen (sorry hoor, maar we wachten nog steeds op keiharde inkomsten uit de 'Apple-deal').
   8. Als TT zo essentieel is voor Apple, waarom laat die steenrijke club dan niks horen?
   9. Van de goed draaiende consumenten-concurrent Garmin zijn ze ook nog niet af.
   
   Interne bedrijfsfactoren (heb je zelf in de hand):
   4. Een kostbare software bug.
   5. Trage invoering van nieuwe producten. De nieuwe GO's lagen pas recent in de USA echt op de planken. Waarom die Go Mobile app zo voorzichtig en omfloerst starten Italië?
   14. Hoeveel cash ze ook genereren, weinig overname-mogelijkheden door TT zelf, behalve hier een daar een kleine BusSol/TTT-concurrent. Waarvan de integratie lastig is en de winstgevendheid pas later komt. Dit gegeven betekent een nogal geïsoleerde business-omgeving, en oogt weinig dynamisch.
   
   In een onrustige/onvoorspelbare omgeving moet een bedrijf meerdere potjes op het vuur houden om flexibel te kunnen inspelen op onverwachte ontwikkelingen. Dat betekent hoge investeringen die beslist niet allemaal even effectief zullen zijn. Vandaar ook de hoge afschrijvingen bij TT.
   
   Ik denk, mede n.a.v. het interview van HG, dat TT gelet op de onrustige/onvoorspelbare omgeving best wel goed bezig is. Maar tegelijkertijd staat voor mij ook vast dat TT met alle inspanningen tot nu nog niet verder is gekomen dan overleven. De goudader is nog niet aangeboord en misschien vindt TT die ook niet.
   
   E.e.a. is best wel frustrerend voor de aandeelhouders. Die hebben, gemiddeld genomen, € 5,32 p.a. in de kas van TT gestort. Daarvan is na al die jaren nog € 3,84 over. Met het huidige tempo van winst maken duurt het nog eens 7 jaren voordat de aandeelhouders qua eigen vermogen quitte staan. Nou weet ik ook wel dat eigen vermogen en koers niet hetzelfde is, maar een ratio van koers/ev die hoger is dan 3 is eerder uitzondering dan regel.
   
   Rest de vraag: hoe hoog is de onzichtbare waarde in de assets van TT?
   Als TT op de goudader stuit, héél hoog.
   Zo niet ...
   
   

   AB.
   
   Je geeft mi zeer solide en nuchter aan tot welke catagorie Tom2 behoort.
   Dat vertaald zich ook in de huidige koers. Zie ook vandaag na het nieuws over Audi gisteren.
   
   De directe winst van deze deal is bescheiden en tom2 moet het nog laten zien.
   
   Volgens mij is tom2 dicht bij een van de goudaders.
   Indien tom2 inderdaad op een van de goudaders stuit neemt de koers een enorme spurt en ik krijg daar zelf steeds meer vertrouwen in.
4. Beperktedijkbewaking 29 mei 2014 15:19

   auteur info

   • Beperktedijkbewaking

     Lid sinds: 05 sep 2003

     Laatste bezoek: 12 mrt 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 12498

     Gegeven: 16731

   •    Aantal posts: 26.352

   quote:

   marique schreef op 29 mei 2014 14:01:

   [...]
   
   ...
   Ik denk, mede n.a.v. het interview van HG, dat TT gelet op de onrustige/onvoorspelbare omgeving best wel goed bezig is. Maar tegelijkertijd staat voor mij ook vast dat TT met alle inspanningen tot nu nog niet verder is gekomen dan overleven. De goudader is nog niet aangeboord en misschien vindt TT die ook niet. [1]
   
   E.e.a. is best wel frustrerend voor de aandeelhouders. Die hebben, gemiddeld genomen, € 5,32 p.a. in de kas van TT gestort. Daarvan is na al die jaren nog € 3,84 over. Met het huidige tempo van winst maken duurt het nog eens 7 jaren voordat de aandeelhouders qua eigen vermogen quitte staan. Nou weet ik ook wel dat eigen vermogen en koers niet hetzelfde is, maar een ratio van koers/ev die hoger is dan 3 is eerder uitzondering dan regel. [2]
   
   Rest de vraag: hoe hoog is de onzichtbare waarde in de assets van TT?
   Als TT op de goudader stuit, héél hoog. [3]
   Zo niet ...
   
   

   [1]: Bedenk dat TT in hun jonge verleden (m.n. in 2008-2010) ongelooflijk veel pech heeft gehad door externe factoren. Bijvoorbeeld een economische crisis direct na een mega-investering door TT. Ze hebben het overleefd, en doorlopen nu een 'transitie': meer aandacht voor content en service. In de cijfers is het nog niet zo te zien (mede door hardware verkopen bij fitness), maar bij de groeier TTT al wel.
   Van belang zijn hier de herhaalinkomsten. Die zitten bij TTT (het voormalige BusSol), maar ook bij 'connected' klanten. Dat laatste aantal is in twee jaar gegroeid van ca 5 mln naar 7 mln. En is nog steeds sterk groeiend, door all-in pnd's en nieuwe traffic apps, en door Automotive contracten (vandaag nog nieuws over Audi in China). Door Apple's Carplay verwacht men -op andere wijze- de komende jaren nog veel meer.
   
   [2]: Over die €5,32 hebben we twee jaar geleden al eens getwist, ik kon het niet helemaal narekenen. Maar globaal klopt het wel, het is verder niet belangrijk meer.
   Die ev = 3,84 pa klopt. Maar vanwaar een ratio 3 met de (wens?)koers? Waar komt die 3 vandaan?
   
   [3]: Hoewel ik wel wat eigen gedachten heb (m.n. over 'traffic'), laat ik die vraag graag aan andere posters hier over. Zij zijn beter in het schilderen van vergezichten.
   
   Dat artikel in het FD zal ik nog nalezen. Ik denk dat de typering onrustig/onvoorspelbaar tot op heden wel klopt.
   
   
   
   
5. Beperktedijkbewaking 29 mei 2014 15:30

   auteur info

   • Beperktedijkbewaking

     Lid sinds: 05 sep 2003

     Laatste bezoek: 12 mrt 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 12498

     Gegeven: 16731

   •    Aantal posts: 26.352

   quote:

   marique schreef op 29 mei 2014 14:08:

   [...]
   Ja, dat is me duidelijk. Maar laten we wel wezen. Gelet op de totale omzet is deze 'pijplijn' omzet beperkt. En volgend jaar heb je weer hetzelfde fenomeen. Weer iets hogere (nog niet gerealiseerde) omzet met ook weer iets hogere bijhorende kosten die al wel in de resultatenrekening zijn meegenomen.
   
   

   Niet zo downplayen, marique. Vergelijken met de totale omzet is onzin (doe je bij Ahold ook niet).
   
   Stel de EBITDA wordt dit jaar 140-150 mln, geen idiote veronderstelling. Dan is een voorlopig in de defrev verstopte bijdrage van 40-50 mln allesbehalve 'beperkt'.
   (Ondanks mijn alias-;)
   
   
6. marique 29 mei 2014 20:23

   auteur info

   • marique

     Lid sinds: 16 okt 2002

     Laatste bezoek: 28 mrt 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 7516

     Gegeven: 355

   •    Aantal posts: 20.908

   quote:

   Beperktedijkbewaking schreef op 29 mei 2014 15:19:

   Maar vanwaar een ratio 3 met de (wens?)koers? Waar komt die 3 vandaan?
   

   Koers/eigen vermogen is een van de FA-ratio's. Niks bijzonders. Is onbruikbaar voor vergelijking van bedrijven onderling. Maar best wel handig om huidige ratio van een bedrijf te vergelijken met het historisch gemiddelde. Je hebt dan een indruk of de koers relatief hoog is of niet.
   
   Enkele voorbeelden (tussen haakjes 5j gem.):
   unilever 6,3 (5,3)
   asml 3,5 (4,2)
   reedels 3,8 (3,4)
   
   ahold 2,8 (2,0)
   heineken 2,5 (2,4)
   
   rds 1,4 (1,3)
   tomtom 1,3 (1,2)
   
   Theoretisch geredeneerd kun je zeggen dat een ratio >1,0 betekent dat beleggers denken/veronderstellen/weten dat de werkelijke waarde van het eigen vermogen hoger is dan uit de balans blijkt. Anders gezegd, er is sprake van verborgen goodwill (bovenop de goodwill die al op de balans staat).
   
   Unilever is een opvallende uitschieter, Vooral als je die vergelijkt met Danone die 3,0 (2,6) scoort. Wie verder in de cijfers duikt, begrijpt waarom.
   
   
7. [verwijderd] 29 mei 2014 21:52

   auteur info

   • [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   quote:

   marique schreef op 29 mei 2014 14:01:

   [...]
   Bdb,
   
   In FD vorige week zaterdag een column van Annet Aris (hoogleraar Insaid) over bedrijfsstrategieën.
   Grof gezegd 3 soorten omgeving waarin een bedrijf opereert:
   - stabiel;
   - dynamisch;
   - onrustig/onvoorspelbaar.
   
   

   Eigenlijk zou je dat Insead model op alle vier (of vijf of zes?) van de businesses van TomTom moeten toepassen. Op basis van het verleden met pieken en dalen zou je zeggen dat TomTom in onrustige markt zit. Ik vind echter dat TomTom in rustiger vaarwater is gekomen. En dat iedere markt eigenlijk weer een ander karakter heeft.
   
   De vier divisies zijn natuurlijk consumer, automotive, licensing en telematics. Je zou ook onderscheid kunnen maken tussen alleen consumenten (divisie 1) en zakelijk (divisies 2,3,4). Maar binnen consumer heb je de navigatiekastjes, de apps, maar ook fitness. Fitness is daarin zeker een markt op zich en apps ook. Dus dan zou je kunnen spreken van 6 markten.
   
   ONVOORSPELBAAR
   Een voorbeeld van onvoorspelbaar vind ik fitness. Enerzijds groeit de markt snel. Anderzijds wordt de markt nu overspoeld met aanbieders/concurrenten. Die groei van het aanbod en nieuwe aanbieders zorgt echter ook weer voor meer aandacht voor de productcategorie als geheel, en kan daardoor de marktomvang zelf vergroten.
   
   Goddijn heeft de markt met twee dingen gerustgesteld. Eerste punt: dat de fitness omzet dit jaar groeit van 20 miljoen naar meer dan 50 miljoen. Dat durven ze begin van het jaar al te zeggen. Het onvoorspelbare is natuurlijk wat je dan voor 2015 moet intekenen. Blijft fitness dan rond de 50 miljoen? Kan het naar 100? Komen er meer producten? Niemand die het weet. Enige wat 'we' hier weten aan vacatureteksten van TomTom is dat er een hele fitness divisie uit de grond is gestampt dat nieuwe producten op de markt wil brengen.
   
   Het tweede waar Goddijn in geruststelde is zijn uitspraak dat de bekendheid van het merk TomTom (en het feit dat Garmin als GPS merk ook in fitness zit) enorm helpt bij de verkoop van fitness producten. De klant vindt het bij het merk passen en herkent het merk ook. Veel andere aanbieders kunnen dat niet zeggen. Iemand die fanatiek sport kent wellicht het merk Polar. Maar mijn zusje die recent vaker is gaan hardlopen zal het niks zeggen, terwijl TomTom een direct herkenbaarheid geniet.
   
   STABIEL
   Een voorbeeld van een stabiele markt vind ik dan weer Licensing. TomTom levert aan Apple, en is Google kwijt. Dit zorgde voor omzetdaling maar dat is nu wel voorbij. Er is wat krimp in licenties van kaarten aan andere PND makers, en wat groei in verkoop van verkeersinformatie aan o.a. overheden.
   
   De PND markt is eigenlijk ook stabiel te noemen. Deze krimpt weliswaar, maar die krimp is vrij voorspelbaar en hanteerbaar geworden voor TomTom. Plus dat er maar 1 concurrent is (Garmin) waarmee samen een 90% marktaandeel gerealiseerd is. Vrij overzichtelijke markt dus. Waarbij TomTom met productontwikkeling probeert wat marktaandeel te winnen en hogere prijzen te realiseren, om daarmee de marktkrimp te compenseren.
   
   DYNAMISCH
   Een voorbeeld van een dynamische markt is Telematics. Rappe groei en de kleinere partijen worden er uitgewerkt (consolidatiefase), omdat zij niet op prijs kunnen concurreren. Het ontwikkelen van goede software heeft zo zijn kosten en TomTom kan die kosten uitsmeren over meer dan 300.000 gebruikers, en dat gaat naar de 500.000 (TomTom is inmiddels Europees marktleider). De middelgrote partijen hebben rond de 50.000 klanten. Wat betekent dat hun softwarekosten per user een factor 5-10 hoger zijn. De marktgroei is 30% en dat gaat nog jaren zo zijn is de algehele consensus. Goddijn heeft hier ook wat zekerheid verschaft. Groei van 100 miljoen naar 200 miljoen omzet in 2-3 jaar. Overigens niet eens met beperktedijkbewaking dat overnamekansen moeilijk zijn. TomTom zegt zich te richten op kleine overnames, die makkelijk integreerbaar moeten zijn. Dat soort overnames gebeurt nu 2x per jaar, bedrijfjes die +/- 10 miljoen euro kosten en een dito omzet toevoegen.
   
   ---
   
   Nog even terug naar Consumer en dan de apps. TomTom heeft uiteraard concurrentie van Google, maar heeft ook wel iets op tafel te brengen, de offline maps, traffic, gebruiksgemak en het merk. TomTom moet hier echter massa kiezen. Niet 100.000 apps per kwartaal verkopen voor 50 euro excl. services (eenmalig, met verplichting tot permanent leveren). Maar 500.000 apps per kwartaal verkopen voor 20 euro per jaar met alle services er op en er aan. Dat brengt meer geld op, maar zorgt ook voor herhaalinkomsten, in plaats van 1 keer iets verkopen en jarenlang de verplichting de klant software updates en kaarten te bieden. Plus dat de prijs veel toegankelijker is. Dit prijsmodel wordt momenteel in Italie getest (zie ander draadje).
   
   Het woord herhaalinkomsten viel, die gebruikte Beperktedijkbewaking ook. Grof gerekend gaat TomTom, als je de groei in Telematics meerekent, ongeveer de helft van haar omzet op 'herhaalbasis' verdienen. Licensing biedt herhaalinkomsten. Bij Automotive gaat alle hardware er uit en draait het ook alleen nog maar om licenties (o.a. aan Apple) van software, kaarten, verkeersinfo. Bij Telematics gaat het voor 70% om fleetmanagement abonnementen. De apps gaan naar een abonnementsvorm.
   
   50% herhaalinkomsten biedt per definitie meer zekerheid dan dat je ieder kwartaal weer de verkoop moet realiseren, en als er een sneeuwstorm is, dan zit je met je mooie spullen en een grote voorraad. Alleen daardoor zou je al kunnen zeggen dat de hele situatie van TomTom stabieler is dan je denkt. Plus dat de schulden weg zijn, waardoor er meer fondsen zijn voor R&D (in plaats van aflossingen). Dat maakt het bedrijf ook meer steady.
8. marique 29 mei 2014 23:16

   auteur info

   • marique

     Lid sinds: 16 okt 2002

     Laatste bezoek: 28 mrt 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 7516

     Gegeven: 355

   •    Aantal posts: 20.908

   quote:

   *Justin* schreef op 29 mei 2014 21:52:

   (...)
   Eigenlijk zou je dat Insead model op alle vier (of vijf of zes?) van de businesses van TomTom moeten toepassen.
   (...)
   

   Heel verhelderend, Justin.
   Bedankt.
9. [verwijderd] 30 mei 2014 06:37

   auteur info

   • [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   Kan iemand op dit forum zich eigen nog het aandeel innococeps herinneren? Dit aandeel schommelde een aantal dagen zelfs 75 gulden op en neer. Was een uitvindings bedrijfje. En even later had je dat bedrijf wat melkrobotten maakt pr...
   ....... Die had ook zulke uitslagen een aantal dagen.
10. [verwijderd] 30 mei 2014 07:18

    auteur info

    • [verwijderd]

      Lid sinds: 01 jan 0001

      Laatste bezoek: 01 jan 0001

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 0

      Gegeven: 0

    •    Aantal posts: 0

    Ja die heb ik ook nog gehad, klopt helemaal, helaas ik had maar iets winst
12. [verwijderd] 30 mei 2014 07:33

    auteur info

    • [verwijderd]

      Lid sinds: 01 jan 0001

      Laatste bezoek: 01 jan 0001

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 0

      Gegeven: 0

    •    Aantal posts: 0

    Ha Fredtt, klopt je moest net geluk hebben. Ging zo snel met stijgen en dalen. Zelf heb ik er wel goed aan verdiend. Maar mij broer weer niet. Omdat hij te laks was om te bellen naar de bank.
13. [verwijderd] 30 mei 2014 07:47

    auteur info

    • [verwijderd]

      Lid sinds: 01 jan 0001

      Laatste bezoek: 01 jan 0001

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 0

      Gegeven: 0

    •    Aantal posts: 0

    Weet je, leeuw ik hou wel van een gok ! Ik zit al een tijdje me t veel geld in aandelen en soms zit ik goed en soms ook goed fout. Bijvoorbeeld goed : TomTom gekocht op 3,31
    PostNL gekocht op 1,84
    Pharming Op 0,44
    
    Heel. Fout SNS weg 50.000 stuks !!!
    
    Maar nog steeds veel winst !!!
    
    Groetjes vanuit een warm Spanje en WiFi bij het zwembad, haha
14. [verwijderd] 30 mei 2014 07:59

    auteur info

    • [verwijderd]

      Lid sinds: 01 jan 0001

      Laatste bezoek: 01 jan 0001

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 0

      Gegeven: 0

    •    Aantal posts: 0

    Ik kijk wel eens terug als ik ASML en ASMI altijd had vast gehouden zou ik nu multi milioenair geweest zijn , helemaal met ASMI maar helaas met winst verkocht maar veel te vroeg en dat gaat me met TomTom en post nl nu niet gebeuren! Pharming is gewon net zo'n gok als SNS , bij dit fonds is het nog 6 weken wachte op hoop ik goedkeuring, alles of niets !
15. Beperktedijkbewaking 30 mei 2014 11:56

    auteur info

    • Beperktedijkbewaking

      Lid sinds: 05 sep 2003

      Laatste bezoek: 12 mrt 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 12498

      Gegeven: 16731

    •    Aantal posts: 26.352

    quote:

    marique schreef op 29 mei 2014 20:23:

    [...]
    Koers/eigen vermogen is een van de FA-ratio's. Niks bijzonders. Is onbruikbaar voor vergelijking van bedrijven onderling. Maar best wel handig om huidige ratio van een bedrijf te vergelijken met het historisch gemiddelde. Je hebt dan een indruk of de koers relatief hoog is of niet.
    
    Enkele voorbeelden (tussen haakjes 5j gem.):
    unilever 6,3 (5,3)
    asml 3,5 (4,2)
    reedels 3,8 (3,4)
    
    ahold 2,8 (2,0)
    heineken 2,5 (2,4)
    
    rds 1,4 (1,3)
    tomtom 1,3 (1,2)
    
    Theoretisch geredeneerd kun je zeggen dat een ratio >1,0 betekent dat beleggers denken/veronderstellen/weten dat de werkelijke waarde van het eigen vermogen hoger is dan uit de balans blijkt. Anders gezegd, er is sprake van verborgen goodwill (bovenop de goodwill die al op de balans staat).
    ...
    
    

    Bedankt voor de uitleg en de gegeven voorbeelden. Vraag blijft waarom je voor TT een ratio 3 kiest, dus een streefkoers(?) van 3 x ev = ca €11,50.
    In analogie met techbedrijven als ASML (ratio 3,5) of beter: Docdata (2,7 ult.2013)?
    Wat doen Exact en AND?
    
16. mjmj 30 mei 2014 13:09

    auteur info

    • mjmj

      Lid sinds: 01 jan 2000

      Laatste bezoek: 29 mrt 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 1059

      Gegeven: 252

    •    Aantal posts: 9.941

    Tomtom: 1,3 is dus eigenlijk vrij laag of zie ik dat verkeerd. De laatste 5 jaar 1,2 dus ook laag (verklaarbaar door moeilijke periode de laatste jaren/de omschakeling / geen dividend enz?)
17. marique 30 mei 2014 21:16

    auteur info

    • marique

      Lid sinds: 16 okt 2002

      Laatste bezoek: 28 mrt 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 7516

      Gegeven: 355

    •    Aantal posts: 20.908

    quote:

    Beperktedijkbewaking schreef op 30 mei 2014 11:56:

    [...]
    
    Bedankt voor de uitleg en de gegeven voorbeelden. Vraag blijft waarom je voor TT een ratio 3 kiest, dus een streefkoers(?) van 3 x ev = ca €11,50.
    In analogie met techbedrijven als ASML (ratio 3,5) of beter: Docdata (2,7 ult.2013)?
    Wat doen Exact en AND?
    

    Bdb,
    
    Exact 6,2 (3,9).
    AND volg ik niet.
    
    De ratio koers/eigen vermogen ligt grofweg tussen 1,5 en 2,5. Hoger dan 3 zie je niet zo veel, net zo min als lager dan 1.
    Hoger dan 3 zijn doorgaans zeer winstgevende bedrijven met een dominante positie in hun markt. Met uitzondering van kapitaalsintensieve bedrijven zoals autobouwers (VW komt maar net boven de 1).
    Dus als de markt voor TT van onrustig verandert in dynamisch/stabiel én TT zeer winstgevend wordt én een dominante positie heeft/behoudt, ligt een ratio van >3 voor de hand.
    
    Bedrijven onderling vergelijken vind ik vrij zinloos. Zelfs voor bedrijven in dezelfde sector.
    Voor de aardigheid een zeer simpele vergelijking van TT met ASML.
    
    ebitda: ASML 1755; TT 144
    totaal vermogen: ASML 12488; TT 1626
    beurswaarde (koers x aandelen): ASML 28161; TT 1222
    (NB ebitda is voortschrijdend 4-kwartaalcijfer per Q14-1; totaal vermogen per Q14-1; koers recent)
    
    ratio's:
    ebitda/totaal vermogen: ASML 14,1%; TT 8,9%
    ebitda/beurswaarde: ASML 6,2%; TT 11,8%
    
    De ratio ebitda/totaal vermogen toont het rendement op het totaal (geïnvesteerd) vermogen. Interest, eenmalige posten en belasting buiten beschouwing gelaten.
    Hier zie je dat ASML een hoger rendement behaalt dan TT.
    Het ligt voor de hand dat een hoger rendement ook een relatief hogere koers rechtvaardigt. Dat zie je dan (behoudens mitsen en maren) terug in de ratio ebitda/beurswaarde: ASML is relatief duurder dan TT.
    Of ASML 'te duur' is of TT 'te goedkoop" is voer voor appels/peren-analisten. Daar hoor ik niet bij.
    
    Ik kan wel iets anders suggereren.
    Stel dat TT in 2015 een omzet van 1100 bereikt met een ebitda van 220.
    Bij gelijkblijvend totaal vermogen komt de ebitda/tv dan op 13,5%. Dichtbij de ratio van ASML.
    En de koers? Doe maar een gok.
    
    
18. Beperktedijkbewaking 1 juni 2014 08:58

    auteur info

    • Beperktedijkbewaking

      Lid sinds: 05 sep 2003

      Laatste bezoek: 12 mrt 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 12498

      Gegeven: 16731

    •    Aantal posts: 26.352

    quote:

    marique schreef op 30 mei 2014 21:16:

    [...]
    
    De ratio koers/eigen vermogen ligt grofweg tussen 1,5 en 2,5. Hoger dan 3 zie je niet zo veel, net zo min als lager dan 1.
    Hoger dan 3 zijn doorgaans zeer winstgevende bedrijven met een dominante positie in hun markt. Met uitzondering van kapitaalsintensieve bedrijven zoals autobouwers (VW komt maar net boven de 1).
    Dus als de markt voor TT van onrustig verandert in dynamisch/stabiel én TT zeer winstgevend wordt én een dominante positie heeft/behoudt, ligt een ratio van >3 voor de hand.
    
    Bedrijven onderling vergelijken vind ik vrij zinloos. Zelfs voor bedrijven in dezelfde sector.
    Voor de aardigheid een zeer simpele vergelijking van TT met ASML.
    
    ebitda: ASML 1755; TT 144
    totaal vermogen: ASML 12488; TT 1626
    beurswaarde (koers x aandelen): ASML 28161; TT 1222
    (NB ebitda is voortschrijdend 4-kwartaalcijfer per Q14-1; totaal vermogen per Q14-1; koers recent)
    
    ratio's:
    ebitda/totaal vermogen: ASML 14,1%; TT 8,9%
    ebitda/beurswaarde: ASML 6,2%; TT 11,8%
    
    De ratio ebitda/totaal vermogen toont het rendement op het totaal (geïnvesteerd) vermogen. Interest, eenmalige posten en belasting buiten beschouwing gelaten.
    Hier zie je dat ASML een hoger rendement behaalt dan TT.
    Het ligt voor de hand dat een hoger rendement ook een relatief hogere koers rechtvaardigt. Dat zie je dan (behoudens mitsen en maren) terug in de ratio ebitda/beurswaarde: ASML is relatief duurder dan TT.
    Of ASML 'te duur' is of TT 'te goedkoop" is voer voor appels/peren-analisten. Daar hoor ik niet bij.
    ...
    
    

    Goed, de ratio k/ev(pa) = 3 zie je dus als best case scenario voor TT. Lijkt mij ook, al zijn we daar nog niet aan toe.
    
    Ik heb de diverse ratio's voor ASML en TT, maar ook voor Exact en Docdata eens nagegaan. (Want Exact en Docdata zijn voor de 'apple' TomTom iets minder vreemde 'peren' dan ASML.)
    Met 'nagaan' bedoel ik grof nagaan, adhv ultimo 2013 cijfers zoals te vinden op iex (onder 'fundamenteel'). Ik hou de meeste bedrijven niet zo per kwartaal bij als jij (hoe flik je dat toch?).
    
    Je hebt volledig gelijk: TT is al 6 jaar een slecht verdienend aandeel. Hoe je de inkomsten ook definieert, hoe je de investeringen daartoe ook definieert. Voor de inkomsten mag je nemen: EBITDA, EBIT of nettowinst, al dan niet adjusted.
    Voor de investeringen mag je nemen: totaal vermogen (= balanstotaal), eigen vermogen, beurswaarde of iets als 'assets'.
    Bij alle ratio's doet TT het slecht tot matig. Ik hoop later in deze draad of (meer waarschijnlijk) in een aparte draad nog diverse vergelijkingscijfers te laten zien.
    
    De HOOFDOORZAAK is dat TT niks aankan met vreemd vermogen, ze hebben er alleen maar last van. Hun winstmarges zijn tot nu toe te gering om op geleend geld na rentebetaling nog te verdienen. Daarom hebben ze hun lange leningen nu vrijwel afgebouwd (en is hun netto cash nu positief).
    
    Op een andere manier gezegd, en voor de balanslezers onder ons: de verhouding vaste activa / balanstotaal is bij TT zo'n 75%. Vergelijk maar even: ASML 44%, Exact 51%, Docdata 33%.
    TT maakt dus relatief minder winst op z'n echte vaste assets.
    
    In gewoon Hollands: op kale kaarten valt weinig te verdienen, jongens...
    Het is niet anders, Nokia's HERE en Autonavi bewijzen niets anders: alleen maar verliezen... Vorig jaar nam TT het Zd-Afrikaanse MapIt voor een prikkie over...
    
    Geloof dus niet in een 'sale-and-lease-back' constructie voor TT's maps. De waarde van TT zit of moet gaan zitten in aanverwante services, bv. 'traffic', en bijkomende (reclame)inkomsten. De maps zijn een noodzakelijk basis-ingredient. Die moet je niet willen inkopen van anderen, temeer niet omdat map-onderhoud steeds meer afhankelijk van samenwerking met de klant zal zijn.
    
    Wat dat betreft kan ik poster groeibriljantje heel goed volgen, althans kwalitatief (en later misschien ook kwantitatief). Hij is overdreven optimistisch, maar hij kan ook rekenen in zijn best-case scenario's, met reclame-inkomsten op basis van maps, en potentiële aantallen gebruikers. Dat waardeer ik.
    
    Samenvattend: vergeet allerlei op- of afsplitsingsscenario's en mijn part ook overnamefantasieën (al sluit ik niks uit), en ga gewoon FA-beleggen.
    
    Dan kan je zien dat er tekenen zijn dat de omzet weer gaat groeien, en bij grotendeels vaste kosten betekent dat meer EBITDA, etc.
    
    Om bij marique te blijven: dan kan het ev per aandeel licht omhoog (dat gebeurde al in Q1), van 3,84 tot zeg een heel voorzichtige 4,00 in 2014. En kan door toenemend geloof de koers sterker stijgen. Nu is de verhouding k/ev = 1,4 (al hoger dan marique zei). Later dit jaar zou het een voorzichtige 1,6 kunnen worden (nog weinig in vergelijking met 'peren').
    Dat zou een koers geven van €6,40.
    
    Ik voorspel niks hoor, het is slechts een vingeroefening.
    
    
19. Beperktedijkbewaking 1 juni 2014 11:10

    auteur info

    • Beperktedijkbewaking

      Lid sinds: 05 sep 2003

      Laatste bezoek: 12 mrt 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 12498

      Gegeven: 16731

    •    Aantal posts: 26.352

    quote:

    mjmj schreef op 30 mei 2014 13:09:

    Tomtom: 1,3 is dus eigenlijk vrij laag of zie ik dat verkeerd. De laatste 5 jaar 1,2 dus ook laag (verklaarbaar door moeilijke periode de laatste jaren/de omschakeling / geen dividend enz?)
    

    Precies. Dat dividend was en is niet zo belangrijk, wel TT's geringe verdienend vermogen, afgemeten aan de mega-investering in TeleAtlas.
    Nog steeds is de koers van TT laag t.o.v. hun eigen vermogen p.a. (marique zegt een factor 1,3, ik zeg 1,4 nu). Waarbij dat ev in 2009 ook nog eens met 430 mln versterkt werd door een claimemissie. Oftewel €1,93 per huidig aandeel.
    
    Er zijn vele manieren om te zeggen dat het de laatste jaren met TT ellende was (neem bijv. die impairment van een half miljard in 2011).
    
    Maar als het omslaat kan het ook hard opwaarts gaan. Met omslaan bedoel ik:
    
    - Zeg 200 mln meer omzet in 2015 (kan ook meer zijn), met hogere marges, bij gelijke vaste kosten. Dat is 100 mln meer EBITDA.
    - Meer verkoop van apps, en meer via TTT en Automotive, betekent minder wrijvingsverliezen in het retailkanaal.
    - Vrijvallen van eerdere deferred non-current revenues. Zal > 12 mln bijdragen aan de EBITDA. (Ja, er zal ook nieuwe defrev zijn, maar deze extra vrijval is nieuw in de jaarrekening.)
    
    En bedenk: er zijn grotere optimisten dan ik op dit forum.
    
    
20. [verwijderd] 1 juni 2014 11:24

    auteur info

    • [verwijderd]

      Lid sinds: 01 jan 0001

      Laatste bezoek: 01 jan 0001

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 0

      Gegeven: 0

    •    Aantal posts: 0

    Morgen gaat de naam tomtom zeker vallen bij de presentatie van Apple.
    En als dat bod van Apple niet komt. Gaat de koers van tomtom door overname speculatie,vanzelf hard omhoog.
21. Meryntje 1 juni 2014 11:34

    auteur info

    • Meryntje

      Lid sinds: 30 nov 1999

      Laatste bezoek: 28 mrt 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 684

      Gegeven: 682

    •    Aantal posts: 2.707

    quote:

    Beperktedijkbewaking schreef op 1 juni 2014 11:10:

    [...]
    
    Precies. Dat dividend was en is niet zo belangrijk, wel TT's geringe verdienend vermogen, afgemeten aan de mega-investering in TeleAtlas.
    Nog steeds is de koers van TT laag t.o.v. hun eigen vermogen p.a. (marique zegt een factor 1,3, ik zeg 1,4 nu). Waarbij dat ev in 2009 ook nog eens met 430 mln versterkt werd door een claimemissie. Oftewel €1,93 per huidig aandeel.
    
    Er zijn vele manieren om te zeggen dat het de laatste jaren met TT ellende was (neem bijv. die impairment van een half miljard in 2011).
    
    Maar als het omslaat kan het ook hard opwaarts gaan. Met omslaan bedoel ik:
    
    - Zeg 200 mln meer omzet in 2015 (kan ook meer zijn), met hogere marges, bij gelijke vaste kosten. Dat is 100 mln meer EBITDA.
    - Meer verkoop van apps, en meer via TTT en Automotive, betekent minder wrijvingsverliezen in het retailkanaal.
    - Vrijvallen van eerdere deferred non-current revenues. Zal > 12 mln bijdragen aan de EBITDA. (Ja, er zal ook nieuwe defrev zijn, maar deze extra vrijval is nieuw in de jaarrekening.)
    
    En bedenk: er zijn grotere optimisten dan ik op dit forum.
    
    AB voor jouw (en dat geldt ook voor de andere laat ik maar zeggen; serieuze posters) bijdragen bdb. Ik met mijn beperkte denkraam ben een dankbare lezer ;-).
    
    Groet uit Grunn